Trending
>>   जलस्रोतको उपयोग र संरक्षणमा जलस्रोत विधेयक अहिलेको अपरिहार्य आवश्यकताः मन्त्री खड्का >>   चाक्सीबारी बैठकको निष्कर्षः सरकारले जनताका काम गरोस्, संविधान संशोधनको प्रक्रिया शुरु होस् >>   संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई नेताहरुकै कर्म र व्यवहारले कमजोर बनाइरहेको छः उपसभापति गुरुङ >>   मिडियालाई नियन्त्रण गर्ने नभइ स्वतन्त्रता र उत्तरदायित्वको सन्तुलन कायम गर्ने दिशामा विधेयक अगाडि लैजानुपर्छः सांसद… >>   विद्यालय शिक्षा विधेयक यथाशिघ्र पास गर्न एमाले सांसद गैरेको आग्रह >>   काँग्रेसको प्रजातान्त्रिक समाजवादको शिक्षा व्यापक बनाउनुपर्छः देउवा >>   अध्यक्ष ओलीको निर्देशनः पार्टी तोडफोड गर्ने तत्वबाट पार्टी जोगाउन एक हुनूस् >>   एमालेको पार्टी सदस्यता नविकरण २८ प्रतिशतले बढ्यो, मिसन ०८४ मा लाग्न ओलीको निर्देशन >>   काँग्रेस पुरानो हुनुमा गर्व छः महामन्त्री थापा >>   स्वास्थ्य मन्त्रालयमा प्रदीप पौडेलेको एक वर्षः शुरु भयो नागरिक आरोग्य कार्यक्रम
Logo
५ श्रावण २०८२, सोमबार
५ श्रावण २०८२, सोमबार

औषधिय महत्त्वको कालो बेसार


-मनीषा सिग्देल Msc.ag.रामपुर,चितवन

कालो बेसारको उत्त्पति बीच भारत भएको हो । अहिले विश्व भरी फैलिएको पाइन्छ, यो ज़िन्ज़िबेरी फेमिली अन्तर्गत पर्दछ । monocot र बहुबर्षे र्बिरुवा हो scientific name ( Curcuma caesia)जंगली जडिबुटीको रुपमा कालो बेसारको प्रयोग हुदै आएको छ । हाम्रा पहाडी इलाकामा भएका बन जंगलको छेउ छाउ तिर, अथवा Agro- Foresrty को principle प्रयोग गरेर उत्तपदन बढाउन सकिन्छ जसरि बेसारको खेति गरिन्छ त्यसरी नै यसको खेति गर्न सकिन्छ। तर, अलि ओसिलो ठाउँ चाहिंन्छ कतै कतै नेपाली बन जंगलहरुमा पायन्छ तर यसको संरक्षण तथा खेति गरेको भने पायएको छेन तेसैले दिनप्रतिदिन लोप हुदै गैरेको छ र लोपन्मुख हुने बोटबिरुवाको सुचीमा अग्रपंतिमा परेको छ ।

-किन कालो बेसार नाम रहन गयो
यस बिरुवाको कोषहरु कालो रंगको हुने हुनाले यसलाई कालो बेसार भनीएको हो । एक बोटमा १०-२० ओटा पातहरु हुन्छन बैजनी रातो रेखाहरु पातको लेमिना संगै आउछ र पातको माथिल्लो भाग अलि खस्रो हुन्छ फुलको पुष्पदल गुलाबी अथवा रातो रंगको हुन्छ, फुल १५-२० सि.म लामो dense spike आउछ हल्का पहेलो साना- साना फूलहरुमा रातो घेरा हुन्छ । सामान्य यसको गानो २-६ सी.मि लम्बाई हुन्छ ,भित्र हरियो अथवा मसि जस्तो रंगको हुन्छ ।

काली बेसारमा ३० खाले महत्वपूर्ण तत्वहरु पाईन्न्छ ।
· कम्फ्होर(Camphor): 28.3%
· ओसिमिन(Ocimene): 8.2%
· टुमेरोन(Turmeron):12.3%
· ब्रोनेओल(Borneol): 4.4%
· कुर्मिन (Curmen): 2.82%
· आर-कुर्मिन (Ar-curcumn):6.8%

-कालो बेसारको महत्व
डन्डीफोर,घाउ,चिलाउने,रोगहरुलाई यसको paste लगाई सन्चो हुन्छ । २-४ थोपा झोल नाकमा राक्दा migran रोग सन्चो हुन्छ । निरसन्तान,महिनाबार गणबढीको लागि चम्चाभरी कालोबेसारको धुलो र एक चम्चा मह सित खादा अथवा चियामा मिसाएर खादा सन्चो हुन्छ । Gastric को समस्या भएमा भखर खनेको फ्रेश गानो चपाउदा ठिक हुन्छ ।piles, लेप्रोसी,ज्वरो,खटिरा, दम,दात दुखेको, फोक्सोको आदि इत्यादि समस्याहरु सन्चो हुन्छ । Anti-Fungal, Anti- bacterial ,Anti- Convulsant, Aaalgesic activity यसका सुकेका पातहरु आगोको रुपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ ।


प्रकाशित मिति: १२ असार २०८१, बुधबार

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?