भारतमा फेरी चर्किर्दै किसान आन्दोलन

काठमाडौं। छिमेकी देश भारतमा किसानहरू लगातार आन्दोलनमा उत्रिएका छन् । उनीहरूको संयुक्त किसान मोर्चा र अन्य ट्रेड युनियनको आह्वानमा आज ‘ग्रामीण भारत बन्द’ आह्वान गरिएको छ ।

त्यस्तै, आज देशभरका किसान र मजदुरहरूलाई काम पूर्ण रूपमा बन्द गर्न अपिल समेत गरिएको छ । भारत बन्द बिहान ६ बजेदेखि ४ बजेसम्म चल्नेछ । त्यसपछि शनिबार सिसौलीमा पञ्जाब, हरियाणा, उत्तराखण्ड र युपीका किसान संगठन प्रतिनिधिको बैठक बस्ने र थप आन्दोलनको बारेमा पुन निर्णय गरिनेछ ।

सो बन्दलाई ग्रामीण भारत बन्दको नाम दिइएको भए पनि यसको प्रभाव सहरी क्षेत्रमा पनि पर्न सक्ने बताइएको छ भने वास्तवमा, किसानहरूले पनि आफ्नो हडतालमा केही घण्टा राजमार्ग र एक्सप्रेसवे बन्द राख्ने बताएका छन् ।

त्यस्तै, शहरी क्षेत्रसँग सम्बन्धित धेरै कुराहरू यसबाट प्रभावित हुन सक्छन् भने संयुक्त किसान मोर्चाले बन्दका क्रममा तरकारी तथा अन्य बालीको आपूर्ति र खरिदमा पनि रोक लगाउने जनाएको छ । उक्त बन्दको अवधिमा सहरका पसल तथा संस्था पनि बन्द रहने बताइएको छ ।

त्यसैगरी, बन्दको समयमा एम्बुलेन्स, मृत्यु, विवाह, मेडिकल पसल, पत्रपत्रिका आपूर्ति, बोर्ड परीक्षा, विमानस्थलको यात्रा जस्ता अत्यावश्यक तथा अत्यावश्यक सेवाहरू खुल्ला रहने जनाइएको छ भने बन्दको अवधिमा यातायात, कृषि गतिविधि, महात्मा गान्धी राष्ट्रिय ग्रामीण रोजगार ग्यारेन्टी ऐन (मनरेगा) ग्रामीण कार्य, निजी कार्यालय, गाउँका पसल र ग्रामीण औद्योगिक तथा सेवा क्षेत्रका संस्थाहरू बन्द रहनेछन् ।

यो बन्द संयुक्त किसान मोर्चा, अन्य किसान संगठन र धेरै ट्रेड युनियनले संयुक्त रूपमा आह्वान गरेको हो । सो बन्दको आह्वान गर्नुका पछाडि किसानका धेरै माग छन् भने सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण माग एमएसपी (न्यूनतम समर्थन मूल्य) को बारेमा छ ।

त्यस्तै, कृषकहरूले उच्च विद्युत् महसुल घटाउन पनि माग गरिरहेका छन् । किसानले उखुको उचित भुक्तानी नपाएको भन्दै चाँडोभन्दा चाँडो बक्यौता भुक्तानी गर्नुपर्ने बताउँछन् । किसानले डिजेल र पेट्रोलको मूल्य पनि घटाउन माग गरेका छन् ।

किसानहरूले मनरेगालाई सुदृढ गर्न, पुरानो पेन्सन योजनाको पुनर्स्थापना र औपचारिक र अनौपचारिक दुवै क्षेत्रका सबै श्रमिकहरूलाई पेन्सन र सामाजिक सुरक्षा सुनिश्चित गर्न समेत माग गरिरहेका छन् ।