काठमाडौँ। नेपालका चेस खेलाडीले अनियमिता, अपारदर्शी र गैरजिम्मेवारीपूर्वक काम गरेको भन्दै नेपाल बुद्धिचाल महासंघको वर्तमान कार्यसमिति विटघनको माग राखेका छन् ।
खेलाडीहरूले आईतवार थापाथली पार्क चेस क्लवमा पत्रकार सम्मेलनमा गर्दै आर्थिक अपारदर्शी, अनियमितता र अन्तर्राष्ट्रिय सहभागीतामा मनपरी ढंगले देशको प्रतिनिधित्व गराएको भन्दै महासंघको वर्तमान कार्यसमिति विघटन गर्न माग गरेको हो । नेपाल च्याम्पियन रूपेश जैसवाल, सुश्रुत दाहाल, पुरुषोत्तम चौलागाई र आशिष फुँयालले बुद्धिचाल महासंघको वर्तमान कार्यसमितिले श्रृंखलावद्ध रूपमा खेलाडीमाथि अन्याय गर्दै आएको आरोप लगाएका हुन् । सुश्रुत दाहालले चेस ओलम्पियाडमा नेपाली खेलाडीको सहभागिता किन हुन सकेन भनेर एक वर्षअघि नै छानबिन गर्ने भनिता पनि अहिलेसम्म त्यसबारे रिपोर्ट नआएको बताए ।
फिडेबाट १० हजार डलर आउने भएपनि त्यो रकम कहाँ जान्छ भन्ने अहिलेसम्म जानकारी नआएको उनको आरोप छ । सुश्रुतले अपारदर्शी रूपमा महासंघ अगाडि बढेको र देशबाट खेल्ने खेलाडीको सहभागितामा पनि राजनीति गर्दै योग्य खेलाडीलाई रोकिएको बताएका छन् । कार्यसमितिकै कतिपय सदस्यलाई महासंघको गतिविधि थाहा नहुने र चार जनाको सचिवालयले नै नेपाली चेसमा मनपरी गर्दै आएको उनले खुलासा गरेका छन् । पटकपटक आफुहरूले मेल गर्दा पनि महासंघले त्यसको जवाफ नदिने गरेको उनको भनाइ छ । त्यसैले यस्ता व्यक्तिहरू संघ चलाउन योग्य नभएको भन्दै कार्यसमिति विघटनको माग गरिएको उनी बताउँछन् ।
प्रथम बुद्धिस्ट अन्तर्राष्ट्रिय चेस (रुस) र फिडे वल्र्ड क्याडेट चेस च्याम्पियनसिप (कजाखस्तान) मा नेपालबाट छनोट बिना र मनपरी ढंगले खेलाडी सहभागी गराएपछि उनीहरू विरोधमा उत्रिएका हुन् । उक्त च्याम्पियनसिपमा नेपालका पुरुषोत्तम सिलवाल, एमेच्योर खेलाडी शैलेन्द्र न्यौपाने र महिलामा सिन्दिरा जोशीले प्रतिष्पर्धा गरे । तर, महासंघले नेपाल च्याम्पियन र अन्य योग्य खेलाडीलाई बाहिर राखेको र मापदण्डबिना नै देशको प्रतिनिधित्व गराएको भन्दै थापाथली पार्क चेस क्लब, अखिल नेपाल बुद्धिचाल महासंघ, अन्तर्राष्ट्रिय आर्बिटर ज्ञानेन्द्र खाइजु र अन्य खेलाडीले पनि आलोचना गरिरहेका छन् ।
राष्ट्रिय च्याम्पियन रूपैशले सबैभन्दा पहिले महासंघको गतिविधमा असन्तुष्टी जनाएका थिए । रसियामा हुने च्याम्पियनसिपमा आफ्नो सहभागिता हुनुपर्ने भएपनि महासंघका अध्यक्ष हेराकाजी महर्जनले षड््यन्त्रपूर्वक आफूलाई वञ्चित गरिएको रूपेशले बताए । देशको सहभागिता गराउँदै कुनै पनि मापदण्डबिना देशको सहभागिता गराएको उल्लेख गर्दै नेपाल च्याम्पियन हुँदा पनि आफूले खेल्ने नपाएको भन्दै उनले दुखेसो गरे । पटक पटक आफूलाई महासंघले आफूलाई अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा सहभागी हुनबाट रोकेको उनको आरोप छ ।
यसअघि शनिवार नै थापाथाली पार्क चेस क्लबले विज्ञप्ती जारी गर्दै महासंघको कुनैपनि अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा छनोट प्रक्रिया नहुनु, अपारदर्शी हुनु र अन्तिम समयमा नेतृत्वले आफू अनुकूल व्याख्या गरेर सहभागी गराउने प्रवित्तिले धेरै खेलाडी र चेसकर्मीमाथि अन्याय भएको जनाएको थियो । २ हजार मुनिको एमेच्योर कोटामा राष्ट्रिय च्याम्पियन पुरुषोत्तम चौलागाईं र शिर्ष पाँचका आशिष फुँयाललाई बेवास्ता गरिएकोमा क्लबले ध्यानाकर्षण भएको जनाएको थियो । अखिल नेपाल बुद्धिचाल संघले पनि बुद्धिस्ट अन्तर्राष्ट्रिय र विश्व क्याडेट चेस च्याम्पियनसिपमा नेपालको सहभागिताबारे चासो व्यक्त गरेको थियो ।
महासंघले खेलाडीको सहभागिताबारे बेथिति रहेको र यसपल्ट प्रतियोगितामा के आधारले खेलाडी छनोट गरिएको भन्ने स्पष्ट भनेकोे छ । अर्का खेलाडी पुरुषोत्तम चौलागाईंले हरेक प्रतियोगिताबाट ५ प्रतिशत रकम महासंघले माग्ने गरेको उल्लेख गर्दै त्यो रकम कहाँ खर्च गरिन्छ भन्ने जानकारी नआएको बताए । खेलाडीभन्दा अफिसियलको संख्या धेरै भएपछि ओलम्पियाडका लागि हंगेरीको भिसा नपाएको पुरुषोत्तम बताउँछन् । उनले चेस महासंघको अनियमितताबारे छानबिन गर्न र वर्तमान कार्यसमिति विघटन गर्न नेपाली खेलकुदको कार्यकारी निकाय राष्ट्रिय खेलकुद (राखेप) लाई आग्रह गरे । पुरुषोत्तमले महासंघका गतिविधिबारे राखेपलाई पनि ज्ञापनपत्र दिने बताएका छन् ।
खेलाडीहरूले महासंघको क्यालेण्डर नहुनु, अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगितामा सहभागिताबारे कार्यविधि नबनाउनु र आफू अनुकुल व्याख्या गरेर सहभागिता गराउने प्रवत्तिले समग्र खेललाई नै असर परेको ठहर गरेका छन् । नेपाल बुद्धिचाल महासंघको अध्यक्ष हेराकाजी महर्जन र महासचिव धरम लामा हुन् । अध्यक्ष हाल रुसमा र महासचिव कजाखस्तानमा छन् । अध्यक्ष आफैं रुसमा उक्त प्रतियोगिता खेलिरहेका छन् । यी दुईसँगै महासंघका केही व्यक्तिले चेस खेलाडीमाथि अन्याय गर्दै गलत प्रवत्तिका काम गर्दै आएको खेलाडीको आरोप छ ।
प्रकाशित मिति: ५ आश्विन २०८२, आईतवार